plato_aristotle_s.jpg آیت الله مکارم شیرازی در دیدار اعضای سازمان نظام مهندسی استان قم گفت (بیشتر)،

مشکلات سبب شده تا مردم ساخت و سازهای خود را خارج از قانون انجام دهند

بعنوان یک شهروند ِ «غیرروحانی»، این خواسته ی غریبی نیست که بخواهیم در مورد جایگاه «روحانیت» در جامعه و نوع ارتباط آن با گروه های دیگر اجتماعی سوال کنیم. برحسب تجربه و مطالعه های موردی، هنوز این ایده که روحانیت یک طبقه ی خاص با اختیارات خاص است در جامعه ی ایران شنیده می شود. شاید به همین دلیل است که اعضای یک «سازمان نظام مهندسی» به دیدار کسی می روند که عالم علوم دینی است. دقت کنیم که این دقیقا دیدار ِ دو گروه متخصص نیست: در این اتفاق گروه مهندسی به دیدار آیت الله رفته اند تا او نظرات خود را به آنها ابراز کند. در انتهای جلسه مهندسین ِ ساختمان به انتقادات عالم دین پاسخ می دهند و،

ایشان با توجه به توضیحاتی که رئیس نظام مهندسی داد اظهار امیدواری کردند که در آینده خوش بینی جای آن خاطره های نامناسب را خواهد گرفت.

اما اینجا مساله اساس وجود نهاد روحانیت نیست. آیت الله مکارم شیرازی می گوید،

اصل لزوم وجود نظام مهندسی در کشور مورد تردید نیست؛ ولی مراکز نظارتی باید شرایط را آنگونه که به نفع مردم است انتخاب کنند.

…همه این مشکلات موجود سبب شده تا مردم ساخت و سازهای خود را خارج از قانون انجام دهند و اگر قانون خوب اجرا نشود خودش ضامن بی‌قانون است و مردم به بی‌قانونی پناه می‌برند.

…گاهی برخی مهندسان برای نظارت بر ساخت و ساز ساختمان‌ها تحمیل می‌شود؛ در حالی که کارفرما مهندس بهتری را برای نظارت سراغ دارد؛ ولی مراکز نظارتی این روند را نمی‌پذیرند و کارفرما را مجبور به پذیرش مهندس مورد نظر خود می‌کنند و این همچون اجبار مراجعه بیمار به پزشک خاصی است در حالی که پزشک بهتر و متخصص تر در این خصوص وجود دارد (تاکیدها از من).

با توجه به اینکه گوینده ی این جملات تخصص خاصی در زمینه ی علم ساختمان ندارد، به نظر می رسد این بیانات را می توان به عنوان برداشتی کلی بر موضوع «تخصص» و نحوه ی ارتباط ِ دارندگان آن با جامعه ی بزرگتر دید. به عبارت دیگر، آیت الله معتقد است که تخصص لازم است، اما مهم است که متخصصین «شرایط را آنگونه که به نفع مردم است انتخاب کنند». علاوه بر این آیت الله معتقد است «اگر قانون خوب اجرا نشود خودش ضامن بی‌قانون است و مردم به بی‌قانونی پناه می‌برند». از این همه مهم تر، آیت الله مکارم شیرازی حق شهروندان غیر متخصص برای انتخاب یک فرد متخصص از میان گروه متخصصین را به رسمیت می شناسد.

اگر بپذیریم که روحانی متخصص امر دین است، این سوال ِ مهمی به نظر می رسد که آیا آیت الله، و پیروانش، می پذیرند که برخی از شرایطی که آیت الله برای متخصصین ساختمان برمی شمرد می تواند، حداقل بصورت محدود، به نحوه ی تعامل مردم و متخصص امر دین نیز قابل اعمال باشد؟ علاوه بر این، و مهم تر از آن، آیا ذات این نکته که متخصص امر آسمان در مورد کار گل صحبت می کند و راهکار ارایه می دهد می تواند به این معنی باشد که متخصصین امور زمینی نیز مجاز به نظریه پردازی درمورد اوامر «روحانی» هستند؟

در پایان این دیدار سخنران می گوید،

نباید نظامی که در غرب حاکم است ما آن را تقلید کنیم و براساس همان دیدگاه در مسائل خود اقدام کنیم ما باید مستقل و آنچه که به نفع مردم ما است انتخاب کنیم.

به نظر می رسد این جمله بیش از آنکه دارای مفهومی باشد امضای گروهی یک ذهنیت سیاسی است و بنابراین لزوما به این جلسه یا این رخداد خاص مرتبط نیست.